Doelgroepen

Bijna ieder mens krijgt vroeg of laat te maken met uitdagingen op lichamelijk, geestelijk en/of sociaal gebied. Soms belemmert dit het zelfstandig functioneren in ernstige mate. Binnen de ouderenzorg wordt vaak gesproken over twee doelgroepen; somatiek en psychogeriatrie. 

Somatiek

Somatiek betekent letterlijk; ‘lichamelijk’. De zorg en behandeling bij een chronische lichamelijke aandoening wordt ook wel somatische zorg genoemd. Er zijn verschillende lichamelijke aandoeningen die onder somatische zorg vallen. Je kunt onder andere denken aan: problemen met motoriek, hart- en vaatziekten, COPD, reuma of kanker. Uiteraard is ook een mix van verschillende aandoeningen mogelijk of kan er sprake zijn van slijtage van het lichaam dat de zelfredzaamheid verstoort. Somatische aandoeningen hebben vaak een grote impact op het dagelijks leven. Klachten en symptomen belemmeren bij dagelijkse bezigheden en zijn vaak ook mentaal lastig om mee om te gaan.

Je kunt je voorstellen dat men daarbij zorg en/of ondersteuning nodig heeft. Als professional in de ouderenzorg kijk je altijd eerst naar wat iemand zelf nog kan en wat de omgeving eventueel kan bieden aan ondersteuning. Enkel dat wat 'overblijft' en noodzakelijk is, ondersteun je of neem je over. Je verricht bijvoorbeeld de basiszorg (ADL) zoals wassen, aankleden of ondersteuning bij voeding. Afhankelijk van je functieniveau verricht je ook verpleegtechnische handelingen. Denk hierbij onder andere aan het toedienen van medicijnen, sondevoeding, wondverzorging, blaaskatheterisaties en injecteren.

Psychogeriatrie (PG)

Psychogeriatrie betekent; 'beperkingen van de geestelijke vermogens (psycho) op hogere leeftijd (geriatrie)'. Deze doelgroep kampt vaak met dementie, de naam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen informatie niet meer goed kunnen verwerken. Er zijn ruim vijftig vormen dementie zoals de ziekte van Alzheimer, Lewy Body, Vasculaire Dementie of Creutzfeldt-Jakob. Dementie zorgt dikwijls voor afwijkingen in gedrag en beleving.

Mensen met dementie hebben behoefte aan warme zorg. Je focus als professional ligt op de juiste bejegening van de cliënt en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Jij bent iemand met een sterk empathisch vermogen, maar je staat ook sterk in je schoenen. Regelmaat en structuur zijn belangrijk voor deze doelgroep. Daarnaast is lichamelijke verzorging een onderdeel van je werkzaamheden.

In een aantal zorginstellingen wordt ook zorg verleend aan andere doelgroepen. Denk hierbij o.a. aan ouderen met niet aangeboren hersenletsel (NAH) of jong dementerende.

Naast verschillende doelgroepen biedt de ouderenzorg ook op verschillende plekken vormen van ondersteuning en zorg aan.

Extramuraal

Doordat de vergrijzing toeneemt en de overheid stimuleert dat ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen, ontstaat er steeds meer behoefte aan extramurale zorg, ook wel thuiszorg of wijkverpleging genoemd. Ook de te verlenen zorg wordt steeds complexer en dus ook uitdagender.

Als Verzorgende IG of Verpleegkundige in de thuiszorg rijd je tijdens je dienst ‘routes’ en kom je echt bij de mensen thuis. Je maakt contact, verleent zorg en bent al snel onderdeel van de persoonlijke leefsituatie. Je werkt zelfstandig met een team op afstand.

Intramuraal

Er kan voor ouderen een moment komen dat thuis wonen niet langer mogelijk is. Soms is een acute opname nodig, bijvoorbeeld als een mantelzorger uitvalt of als er thuis gevaarlijke situaties ontstaan. Op dat moment gaan mensen intramuraal (letterlijk ‘binnen de muren’) wonen in een verzorgings- of verpleeghuis.

Als professional werk je hier nadrukkelijk in het team. Samen zorg je voor een fijn woon- en leefklimaat. Ook hier wordt de zorg of verpleging afgestemd op de persoonlijke situatie. Eerst wordt bekeken wat iemand zelf nog kan, wat de naasten kunnen betekenen, of er hulpmiddelen in te zetten zijn. Daarna wordt benodigde deskundigheid en aandacht toegevoegd.